Γερμανικός Τύπος: Ο Σόιμπλε θέλει Grexit εάν αποχωρήσει το ΔΝΤ

Ο γερμανικός αλλά και ο βρετανικός Τύπος σχολιάζουν ότι η ελληνική κυβέρνηση καλείται να απαντήσει στο δίλημμα μέτρα ή εκλογές την ώρα που έχει προθεσμία τριών εβδομάδων για να αποτρέψει την αναζωπύρωση μιας νέας, ακόμη πιο επικίνδυνης κρίσης χρέους. Την ίδια ώρα το αδιέξοδο ξυπνά το φάντασμα του 2015 ενώ ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε φαίνεται να επαναφέρει στο τραπέζι τη συζήτηση περί Grexit.

Την περασμένη Πέμπτη το Eurogroup για μια ακόμη φορά συμπέρανε ότι η Αθήνα δεν υλοποίησε αυτά που όφειλε να εφαρμόσει για να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση του τρίτου δανειακού προγράμματος. Οι ενδοιασμοί της ελληνικής κυβέρνησης σχετίζονται με τις αρνητικές συνέπειες που θα επιφέρει μέρος αυτών των μέτρων για ένα τμήμα του ελληνικού πληθυσμού.

Την ίδια στιγμή, ο διευθυντής του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών (DIW) Μαρσέλ Φράτσερ τονίζει ότι η Ελλάδα θα χρειαστεί νέα βοήθεια και μετά το 2018, καθώς δεν μπορέσει να βγει στις αγορές.

«Επειδή το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αρνείται όπως φαίνεται να συνεχίσει τη συμμετοχή του στο ελληνικό πρόγραμμα, ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε τάσσεται υπέρ της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ», τονζει από τη μεριά της η γερμανική Bild επισημαίνοντας ότι την πληροφορία αυτή έχει η εφημερίδα από κύκλους του κόμματος που υπενθυμίζουν ότι ο Σόιμπλε παραμένει στην υπόσχεση πριν από δύο χρόνια ότι βοήθεια προς την Ελλάδα θα δοθεί μόνο υπό την προϋπόθεση συμμετοχής του Ταμείου.

Το δίλημμα της κυβέρνησης και η συζήτηση του Grexit

Μπορεί να ξεπεραστεί αυτό το δίλημμα; Προς το παρόν όχι, εκτιμά ο διευθυντής του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών (DIW) Μαρσέλ Φράτσερ μιλώντας στη Deutsche Welle: «Μακροπρόθεσμα οι μεταρρυθμίσεις είναι αναγκαίες, βραχυπρόθεσμα όμως έχουν οικονομικό κόστος για τους κοινωνικά αδύναμους. Και αυτό είναι το δίλημμα. Οι μεταρρυθμίσεις είναι σωστές αλλά για τα επόμενα ένα, δύο χρόνια οι άνθρωποι, και προπαντός αυτοί που είναι κοινωνικά αδύναμοι, θα υποστούν στερήσεις. Δεν βλέπω καμία εναλλακτική παρά να συνεχιστεί το πρόγραμμα. Συνεπώς, η διένεξη μεταξύ τρόικας και ελληνικής κυβέρνησης θα συνεχιστεί. Επίσης, βλέπω την αναγκαιότητα να συνεχιστεί η βοήθεια προς την Ελλάδα και πέραν του 2018.» Μια παράταση της αντιπαράθεσης ανάμεσα στην Αθήνα και τους θεσμούς αλλά και η επιβολή νέων μέτρων στους έλληνες πολίτες θα μπορούσαν τόσο στην ΕΕ όσο και στην Ελλάδα να προκαλέσουν ξανά μια συζήτηση για την παραμονή ή όχι της χώρας στην ευρωζώνη. Θα ήταν όντως μια επιλογή; «Η έξοδος από το ευρώ», εκτιμά ο κ. Φράτσερ, «είναι για όλες τις χώρες η χειρότερη επιλογή - προπαντός για την Ελλάδα. Μια έξοδος δεν θα έλυνε κανένα από τα προβλήματά της. Ούτε η οικονομία της θα γινόταν πιο ανταγωνιστική, ούτε οι κρατικοί θεσμοί αποτελεσματικότεροι. Τουναντίον, η χώρα θα βυθιζόταν σε μια βαθιά κρίση που θα ήταν πολύ χειρότερη από αυτή που έζησε τα τελευταία χρόνια.»

Γεγονός είναι πάντως ότι στο όγδοο έτος της κρίσης υπάρχει έλεγχος στην κίνηση κεφαλαίων, οι τράπεζες δεν παρέχουν δάνεια και οι εγχώριοι και ξένοι επιχειρηματίες αποφεύγουν τις επενδύσεις. Πώς μπορεί να λυθεί αυτός ο γόρδιος δεσμός; Σύμφωνα με τον πρόεδρο του DIW «o γόρδιος δεσμός στην Ελλάδα δεν πρόκειται να λυθεί σύντομα. Πρόκειται για μια διαδικασία ούτε δύο, ούτε πέντε, αλλά τουλάχιστον δέκα ακόμη ετών. Δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις. Το μεγαλύτερο πρόβλημα στην Ελλάδα δεν είναι η τρόικα, ούτε το ευρώ. Το μεγαλύτερο πρόβλημα στην Ελλάδα είναι η κυβέρνηση και οι κρατικοί θεσμοί οι οποίοι δεν υπηρετούν τους πολίτες τους. Και σε τελική ανάλυση - αυτός είναι ο λόγος που αποτυγχάνουν.»

Παρ' όλα αυτά οι Έλληνες δεν μπορούν να περιμένουν έως ότου θα έχει υλοποιηθεί και η τελευταία διαρθρωτική μεταρρύθμιση για να ζήσουν καλύτερες ημέρες. Πώς μπορεί να υπάρξει οικονομική ανάπτυξη ακόμη και σήμερα που οι τράπεζες κρατούν κλειστή τη δανειακή στρόφιγγα; Πώς μπορεί να κερδηθεί τόσο το ενδιαφέρον των ξένων επενδυτών να έρθουν στην Ελλάδα όσο και των ελλήνων επιχειρηματιών να μεταφέρουν ξανά τις δραστηριότητές τους από τις διπλανές χώρες στην πατρίδα τους; O κ. Φράτσερ θυμίζει «μια ιδέα που επανειλημμένα μας έχει απασχολήσει είναι η δημιουργία μιας ειδικής εμπορικής ζώνης στην Ελλάδα με πολύ πιο εύκολες διαδικασίες σε ό,τι αφορά την ίδρυση και τη λειτουργία εταιρειών όπως και φορολογικές ελαφρύνσεις. Με αυτά τα ειδικά κίνητρα θα στελνόταν στους επενδυτές το μήνυμα ότι είναι πολύ ελκυστικό να επενδύσει κανείς σε αυτή τη ζώνη. Με αυτόν τον τρόπο θα δημιουργούνταν εργοστάσια και θέσεις εργασίας για να μπορεί η χώρα επιτέλους να διαφύγει από αυτό τον φαύλο κύκλο της κρίσης.»

Η Γερμανία αλλά και άλλα κράτη της ευρωζώνης επιμένουν στη συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα με το επιχείρημα ότι είναι αναγκαία η τεχνογνωσία του. Στην εκτίμησή του το Ταμείο δεν καταλήγει όμως μόνο στο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα έχει ανάγκη από περισσότερες μεταρρυθμίσεις. Σε αντίθεση με την ευρωζώνη το ΔΝΤ υποστηρίζει ότι ο στόχος ενός ετησίου πρωτογενούς πλεονάσματος ύψους 3,5% από το 2018 και μετά δεν είναι ρεαλιστικός και ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο. Ενόψει αυτών των διαφορών, δεν θα ήταν το πιο λογικό να αποτραβηχτεί το ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα; Ο κ. Φράτσερ διαφωνεί: «Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα πρέπει να παραμείνει στο ελληνικό πρόγραμμα. Όταν δύο αδέρφια τσακώνονται τότε έχουν ανάγκη από κάποιον διαιτητή - γιατί δύσκολα μπορούν να επιβάλουν ο ένας στον άλλον πειθαρχία. Για αυτό είναι σημαντικός ο ρόλος του ΔΝΤ ο οποίος είναι ένας ανεξάρτητος, σχετικά αυτόνομος θεσμός που διαθέτει τεχνογνωσία. Το Ταμείο έχει δίκιο, το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο. Με αυτή την άποψη συμφωνεί και ο γερμανός υπουργός Οικονομικών με την προϋπόθεση ότι πριν από τη συζήτηση αυτού του θέματος η Ελλάδα θα πρέπει να έχει εφαρμόσει τα προαπαιτούμενα. Το βρίσκω σωστό. Δεν μπορεί να ζητά χρήματα και να αρνείται μεταρρυθμίσεις. Πρόκειται για έναν συμψηφισμό. Είμαι πεπεισμένος ότι η διαγραφή χρέους, η οποία θα ονομαστεί αναδιάρθρωση, είναι θέμα χρόνου.»

Κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος ότι το ΔΝΤ θα παραμείνει στο ελληνικό πρόγραμμα

Στην πιθανότητα της εξόδου του αναφέρθηκε μόλις πρόσφατα ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε για να υποδείξει τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) ως το θεσμό που θα μπορούσε να αναλάβει το ρόλο του. Πρόκειται για μια «πολύ ενδιαφέρουσα ιδέα», λέει ο Μαρσέλ Φράτσερ, να μετεξελιχθεί ο ESM σε ένα ευρωπαϊκό νομισματικό ταμείο που δεν θα παρέχει μόνο δάνεια αλλά και που θα έχει την ικανότητα να αναπτύσσει προγράμματα. Όμως, «για να διαδραματίσει αυτό το ρόλο επιβάλλεται να διευρυνθεί σε μεγάλο βαθμό. Θα πρέπει να αποκτήσει τεχνογνωσία για θέματα που αφορούν τη δημοσιονομική πολιτική και για διαρθρωτικές αλλαγές σε κράτη. Τέτοιου είδους τεχνογνωσία του λείπει προς το παρόν πλήρως. Η δημιουργία ενός ανεξάρτητου, αυτόνομου θεσμού που σε αντίθεση με την Κομισιόν και την ΕΚΤ θα εξετάζει από μια άλλη σκοπιά και ολότελα ανεξάρτητα τα προγράμματα θα ήταν θεμιτή.» Σύμφωνα με τον Μαρσέλ Φράτσερ θα πρέπει τέλος να θεσπιστεί το αξίωμα ενός ευρωπαίου υπουργού Οικονομικών ο οποίος θα προΐσταται αυτού του θεσμού.

Bild:Το CDU θα αναζωπυρώσει τη συζήτηση περί Grexit

Η εφημερίδα Bild, στο σημερινό της φύλλο, αναφέρεται στην Ελλάδα και τις πληροφορίες που έχει ότι την προεκλογική περίοδο το γερμανικό Χριστιανοδημοκρατικό κόμμα κατευθύνεται προς την αναζωπύρωση της συζήτησης για Grexit. Επειδή το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αρνείται όπως φαίνεται να συνεχίσει τη συμμετοχή του στο ελληνικό πρόγραμμα, ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε τάσσεται υπέρ της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ», γράφει ο αρθρογράφος επισημαίνοντας ότι την πληροφορία αυτή έχει η εφημερίδα από κύκλους του κόμματος που υπενθυμίζουν ότι ο Σόιμπλε παραμένει στην υπόσχεση πριν από δύο χρόνια ότι βοήθεια προς την Ελλάδα θα δοθεί μόνο υπό την προϋπόθεση συμμετοχής του Ταμείου. Μάλιστα η Bild φιλοξενεί δήλωση του χριστιανοδημοκράτη Κάρστεν Λίνεμαν, εμπειρογνώμονα σε θέματα οικονομίας, που υπογραμμίζει την ανάγκη εξεύρεσης ενός διαφορετικού δρόμου, που να προβλέπει διαδικασία χρεοκοπίας εντός του ευρώ μαζί με τη δυνατότητα εξόδου του χρεοκοπημένου κράτους.

Επέστρεψε το φάντασμα του 2015

Στη διαδικτυακή της έκδοση η Rheinische Post μεταφέρει από την Αθήνα κλίμα που παραπέμπει στις κρίσιμες ημέρες του 2015 και το φάντασμα εξόδου από το ευρώ. «Οι διαπραγματεύσεις με τους δανειστές έχουν κολλήσει, η κυβέρνηση Τσίπρα καθυστερεί τις μεταρρυθμίσεις (...) επιπλέον υπάρχει διαφωνία και στους κόλπους των δανειστών για τη συμμετοχή του ΔΝΤ, που θέλει ο Σόιμπλε να κρατήσει στο ελληνικό πρόγραμμα δίκην ελεγκτή».

Σε αυτήν τη διάσταση απόψεων αναφέρεται άρθρο της Süddeutsche Zeitung. Ο σχολιαστής υποστηρίζει ότι η διαφωνία έχει οξυνθεί περισσότερο και παραπέμπει στην έκθεση του Ταμείου που περιγράφει την κατάσταση ως ανυπόφορη και μακροπρόθεσμα εκρηκτική. «Στον πυρήνα της διαμάχης μεταξύ ευρωζώνης και ΔΝΤ βρίσκεται το ερώτημα, ποιο το πρωτογενές πλεόνασμα που θα πρέπει να επιτύχει η Ελλάδα μετά το 2018», υπενθυμίζει η εφημερίδα. «Στην τελευταία έκθεσή του το Ταμείο θεωρεί το 1,5% έως το 2060 ως πιο ρεαλιστικό, γιατί μόνο έτσι μπορεί να είναι βιώσιμο το χρέος. Αντίθετα η Γερμανία πιέζει για παράταση του 3,5% για άλλα δέκα χρόνια (...) ενώ o Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας από την πλευρά του επισημαίνει ότι μετά τη λήξη του τρέχοντος προγράμματος η Ευρώπη έχει υποσχεθεί επιπλέον ελαφρύνσεις του ελληνικού χρέους».

Guardian: Λύση σε τρεις εβδομάδες ή χάος

Η ελληνική κυβέρνηση έχει προθεσμία τριών εβδομάδων για να ξεπεράσει το αδιέξοδο στις αυξανόμενης δυσκολίας διαπραγματεύσεις με τους πιστωτές, διαφορετικά θα ρισκάρει το να βρεθεί η χώρα ξανά σε κρίση χρέους, με ακόμα μεγαλύτερη ένταση» αναφέρει ο Guardian σε άρθρο του ανταπόκριση από την Αθήνα. Ο Αλέξης Τσίπρας ζύγισε τις επιλογές του αυτό το Σαββατοκύριακο αντιμέτωπος με το δίλημμα «να συμφωνήσει σε επιπλέον μέτρα λιτότητας ή να πάει σε εκλογές» αναφέρει το άθρο της βρετανικής εφημερίδας. Το δημοσίευμα κάνει αναφορά στις προβλέψεις του ΔΝΤ, στην απόρρητη έκθεσή του για το χρέος, που εκτιμά ότι δεν μπορεί να επιτευχθεί πλεόνασμα 3,5% και ότι πρέπει να υπάρξει ελάφρυνση του χρέους. Και ότι το χρέος της Ελλάδας μπορεί να ξαναγίνει εκρηκτικό το 2030. «Είναι σημαντικό να υπάρξει συμβιβασμός», λέει ο Αριστείδης Χατζής, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, τονίζοντας πως οι επερχόμενες εκλογές σε κράτη-μέλη της Ευρωζώνης το επόμενο διάστημα μπορούν να κάνουν χειρότερη την κατάσταση στην Ελλάδα. «Αν οι διαπραγματεύσεις δεν καταλήξουν μέχρι τις 20 Φεβρουαρίου (σ.σ.: στο Eurogroup) μπορεί να βρισκόμαστε μπροστά σε μια καταστροφική πολιτική αναταραχή, που θα επαναφέρει το σενάριο του Grexit», είπε ο καθηγητής.

«Κεντρικό ζήτημα μεταξύ των δανειστών παραμένει η ικανότητα της Αθήνας να πιάσει τους δημοσιονομικούς στόχους, από τη στιγμή που το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί το 2018. Χωρίς νομοθέτηση νέων περικοπών σε συντάξεις και αυξήσεις στη φορολογία, το ΔΝΤ δεν πιστεύει ότι μπορεί να επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα 3,5%. Στην συνάντηση των υπουργών την περασμένη Πέμπτη, η Αθήνα βρέθηκε απομονωμένη, ενώ ακόμα και η υποστηρικτική Κομισιόν δεν κατάφερε να την υπερασπιστεί.

Ο συνασπισμός του Τσίπρα κλείνει δύο χρόνια στην εξουσία, με τον αριστερό ηγέτη να δηλώνει πως δεν είναι προετοιμασμένος να πάρει μέτρα ούτε ενός ευρώ, πέρα από αυτά που έχει ήδη συμφωνήσει στο πρόγραμμα των 86 δισ. ευρώ. Αλλωστε, η ψήφιση μερικών εκ των σκληρότερων μέτρων από την κυβέρνηση έριξε τη δημοτικότητά της πολύ χαμηλά στις δημοσκοπήσεις. Το να ζητάς νέα μέτρα την ώρα που η απόδοση των συμφωνηθέντων ήταν καλύτερη από ό,τι αναμενόταν δεν είναι μόνο "ακραίο", αλλά και "παράλογο" λέει το γραφείο του πρωθυπουργού.

thetoc.gr