Η θέληση του εχθρού - Του Ντέιβιντ Ιγκνάτιους

Το σχόλιο του Κλάπερ αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης τάσης στη διάρκεια της περασμένης εβδομάδας, όταν ανώτεροι στρατιωτικοί και αξιωματούχοι ασφαλείας ήταν ασυνήθιστα ειλικρινείς σχετικά με θέματα που αφορούν τη στρατηγική του προέδρου Ομπάμα για την καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους. Εκτός από τις παρατηρήσεις του Κλάπερ, αυτή η «αντεπίθεση» έγινε εμφανής και στα σχόλια του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου των Αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων στρατηγού Μάρτιν Ντέμπσεϊ αλλά και του στρατηγού Ρέι Οντιέρνο, επικεφαλής του αμερικανικού στρατού, αντίστοιχα, για το ενδεχόμενο να απαιτηθούν χερσαίες επιχειρήσεις σε Ιράκ και Συρία.

Είναι σαν οι ανώτατοι αξιωματικοί, αφού πέρασαν από τη δίνη της εισβολής στο Ιράκ το 2003, να μη θέλουν να ξανακάνουν το ίδιο λάθος, αυτή τη φορά, κρύβοντας τις ανησυχίες ή τους ενδοιασμούς τους. Πολλοί αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών, στελέχη των ενόπλων δυνάμεων κι αξιωματούχοι ξένων υπηρεσιών διατηρούσαν αμφιβολίες πριν από μια δεκαετία για την εισβολή στο Ιράκ, αλλά οι ανησυχίες αυτές έμειναν ως επί το πλείστον ανέκφραστες. Αυτή τη φορά όμως όχι.

Μια ενδιαφέρουσα σημείωση για το σχόλιο του Κλάπερ σχετικά με την εκτίμηση της θέλησης στον πόλεμο είναι ότι το θέμα αυτό ήταν στην πραγματικότητα κεντρικό ζήτημα της εσωτερικής συζήτησης της κυβέρνησης για το Βιετνάμ, στα μέσα της δεκαετίας του 1960. Την περασμένη εβδομάδα, ένας αξιωματούχος μυστικών υπηρεσιών μου υπέδειξε επίσημα έγγραφα της CIA, που δείχνουν πόσο επιφυλακτικοί ήταν οι αναλυτές της Υπηρεσίας για τις σχεδόν ρόδινες προσδοκίες όσων χάρασσαν πολιτική ότι η στρατηγική τους θα λειτουργούσε στο Βιετνάμ.

Μια τέτοια ζοφερή εκτίμηση είναι και η έκθεση με ημερομηνία 26 Αυγούστου 1966, που μου έστειλε, με τίτλο «Μια ανάλυση της ισχύος, των ικανοτήτων και της θέλησης να συνεχίσουν των Βιετναμέζων Κομμουνιστών στην παρούσα στρατηγική στο Βιετνάμ». Αυτή η μελέτη ήταν «άκρως απόρρητη», αλλά αποχαρακτηρίστηκε το 2005.

Τα «κύρια συμπεράσματα» των αναλυτών πρέπει να έκαναν όσους χάρασσαν την πολιτική εξαιρετικά ανήσυχους: οι Αμερικανικοί βομβαρδισμοί, αναφέρει η έκθεση, «στα σημερινά επίπεδα ... είναι μάλλον απίθανο να μειώσουν τη συνεχιζόμενη ικανότητα του Βορείου Βιετνάμ να παρέχει υλική υποστήριξη». Ενώ οι στρατιωτικές επιθέσεις των ΗΠΑ τραυμάτιζαν τους Βιετκόνγκ, «ούτε οι ελλείψεις εσωτερικών πόρων ούτε η συμμαχική δράση στο πλαίσιο των παρόντων πολιτικών παραμέτρων είναι πιθανό να καταστήσει τους Βιετναμέζους κομμουνιστές ανίκανους να επιμείνουν. Το κομμουνιστικό ηθικό είχε τρωθεί», αλλά όχι «σε σημείο που επί του παρόντος επαρκεί για να αναγκάσει οποιαδήποτε σημαντική αναθεώρηση της βασικής κομμουνιστικής στρατηγικής».

Οι απόπειρες των αναλυτών να πουν την αλήθεια στην εξουσία με αυτή τη μελέτη σίγουρα αναστάτωσαν τον Πρόεδρο Λίντον Τζόνσον και άλλους ανώτερους φορείς χάραξης πολιτικής. Ένα άρθρο του 2007, γραμμένο από τον πρώην υπάλληλο της CIA, Χάρολντ Φορντ για το περιοδικό του οργανισμού, «Σπουδές στην Κατασκοπεία» (Studies in Intelligence), συνόψισε τον αντίλογο που έβγαινε από το Λάνγκλεϊ, κατά τη διάρκεια της εποχής του πολέμου στο Βιετνάμ. «Είναι καλά τεκμηριωμένο και καλά γνωστό ότι, για δεκαετίες, οι αναλυτές της CIA ήταν επιφυλακτικοί για τις επίσημες ανακοινώσεις σχετικά με τον πόλεμο του Βιετνάμ αλλά κι αρκετά απαισιόδοξοι σχετικά με τις προοπτικές για "φως στην άκρη του τούνελ"», έγραψε ο Φορντ. «Οι αναλυτές της CIA εκτιμούσαν το γεγονός ότι ο εχθρός έβλεπε τη μάχη της ως μια μακροχρόνια σύγκρουση και ήταν προετοιμασμένος να επιμείνει».

Οι αμφιβολίες των αναλυτών «δεν βρήκαν ευήκοα ώτα», σημείωσε ο Ford. Εξηγεί αργότερα: «επικρατούσε έντονη αλαζονεία μεταξύ των κορυφαίων στελεχών χάραξης της πολιτικής. Πίστευαν ότι τα made-in-America σχέδια τους θα μπορούσαν να λειτουργήσουν στο Βιετνάμ, εκεί όπου τα παρόμοια γαλλικά σχέδια είχαν αποτύχει. Θα πετυχαίναμε λόγω της υπεροπλία μας".

Αυτές οι παλιές μελέτες πρέπει να στοιχειώσουν όσους τις διαβάζουν τώρα, την ώρα που η κυβέρνηση Ομπάμα σχεδιάζει την επίθεσή της κατά του Ισλαμικού Κράτους. Το μάθημα είναι ότι οι αναλυτές υπηρεσιών ασφαλείας (και οι αξιωματικοί του στρατού) πρέπει να είναι απερίφραστοι αν έχουν αμφιβολίες ότι η στρατηγική θα λειτουργήσει, όπως έχει διαμορφωθεί - και ακόμη πιο σημαντικό είναι οι πολιτικοί να ακούν, όταν οι επαγγελματίες εκφράζουν αμφιβολίες ότι ένα σχέδιο μπορεί να επιτύχει στο πλαίσιο των πολιτικών περιορισμών που επιβάλλονται από το Λευκό Οίκο.

Πηγή: Washington Post

Μετάφραση: Thetoc.gr