Πληρώστε, πετάξτε, τελειώσαμε (!) - Του Χριστόδουλου Αθανασάτου

Υπάρχουν περιστατικά τα οποία παρακολουθούμε και ενστικτωδώς σκεφτόμαστε: "Δεν μπορεί. Δεν θα φτάσει ως εκεί". Στην συνέχεια, η κατάσταση χειροτερεύει και τίποτε δεν αλλάζει. Στο τέλος... μένεις με την απορία: "Είναι δυνατόν;".

Κάπως έτσι συνέβη και στην περίπτωση της SkyGreece. Σε προσωπικό επίπεδο, ενδεχομένως να μου απέδειξε ότι έχω πολλά να μάθω ακόμα. Ή, μάλλον, ότι πρέπει να είμαι προετοιμασμένος για τα πάντα. Δεν θέλω βέβαια σε αυτό το σημείο - για να μην παρεξηγηθούμε - να αναλάβω ρόλο Εισαγγελέα και να αποδώσω κατηγορίες για απάτη ή άλλο παρεμφερές αδίκημα. Επαναλαμβάνω, ο τόνος είναι προσωπικός και δεν εκπροσωπεί καν το Μέσο στο οποίο ανήκω. Όμως, έχοντας συμπληρώσει κάτι παραπάνω από δεκαετία σε αυτήν την δουλειά (ούτε πολλά, ούτε λίγα), ομολογώ πως πάντα... όσο ζω μαθαίνω.

Η SkyGreece λοιπόν εμφανίστηκε στο ευρύ κοινό αρχικά πέρυσι, προαναγγέλλοντας - μεταξύ άλλων και μέσω του βήματος που εμείς της δώσαμε - την επικείμενη απευθείας επανασύνδεση της Αθήνας με τη Νέα Υόρκη με ελληνικό χρώμα, καθ' όλη την διάρκεια της χρονιάς. Σε αυτήν την περίπτωση, ας κρατήσουμε και τα δυο χαρακτηριστικά: Από την μια, έχεις το συναισθηματικό: Το ελληνικό χρώμα στο φτερό, τους Έλληνες αεροσυνοδούς, το ελληνικό φαγητό. Όχι το αμερικανικό, το γερμανικό, το γαλλικό ή το τουρκικό που κατά καιρούς χρησιμοποιούνται στους ενδιάμεσους. Στην αντίπερα όχθη - και αυτό είναι πιο σημαντικό για μένα - έχεις το πρακτικό: Απευθείας σύνδεση όλο τον χρόνο. Αυτό, δηλαδή, που δεν προσφέρει στους ενδιαφερόμενους, ομογενείς και μη, η Delta Airlines, η οποία εξυπηρετεί απευθείας την Αθήνα με τη Νέα Υόρκη μόνο το χρονικό διάστημα Μαρτίου - Οκτωβρίου, παρά τις συνεχείς πιέσεις για μονιμοποίηση της γραμμής, η οποία ασκείται ακόμη και σε πολιτικό επίπεδο.

Από εκείνη την στιγμή, το "εγχείρημα" πέρασε από διάφορα στάδια: Σε πρώτη φάση - και παρά την εντυπωσιακή αντίδραση του κοινού - η SkyGreece αναδιπλώθηκε και προειδοποίησε ότι η διαδικασία για να αποκτήσει άδειες υπερατλαντικών πτήσεων σε Καναδά και ΗΠΑ θα είναι "χρονοβόρα και πολύπλοκη υπόθεση". Τελικώς, οι πτήσεις το περσινό καλοκαίρι δεν ξεκίνησαν, με τις άδειες φέτος να δίνονται σχετικά αργά. Δεν θα αναφερθώ στην πορεία από τον Μάιο μέχρι το πρόσφατο φιάσκο, αφού προφανώς είναι γνωστά και έχουν υπεραναλυθεί.

Τόσο εύκολα;

Κατά τις επαφές μου με συγκεκριμένο στέλεχος της εταιρείας, έχω δει με τα μάτια μου συγκεκριμένα έγγραφα τα οποία πιστοποιούσαν την δυνατότητα της SkyGreece να αναλάβει το έργο - ευθύνη των υπερατλαντικών πτήσεων. "Λογικό", θα σκεφτεί κάποιος. Πώς θα πετούσαν άλλωστε; Καμία απάτη λοιπόν.  Οι άνθρωποι ήταν αδειοδοτημένοι. Τα ερωτήματα τα δικά μου, κατόπιν όλων αυτών, είναι διαφορετικά:

1) Οι αρμόδιες επιτροπές για τις αδειοδοτήσεις - οι οποίες είναι διεθνείς και όχι..."παραδοσιακές νεοελληνικές", αν πιάνετε το υπονοούμενο - έχουν κάποια προαπαιτούμενα σε ό,τι αφορά στο μετοχικό κεφάλαιο και τα ταμειακά διαθέσιμα της κάθε εταιρείας; Αν ναι, πώς είναι δυνατόν να προγραμματίζει πτήσεις μια εταιρεία η οποία "σκάει" ξαφνικά, επικαλούμενη τα capital controls στην Ελλάδα, την στιγμή που άλλες ελληνικές αεροπορικές πετούσαν κανονικά;

2) Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να λάβει "πράσινο φως" ένα αεροσκάφος να κάνει υπερατλαντικό ταξίδι; Είναι δυνατόν να δίνεται το ΟΚ προκειμένου να εξυπηρετείται συγκεκριμένη γραμμή πτήσεων από ένα και μόνο αεροσκάφος, χωρίς να υπάρχει κάποιο δηλωμένο ως εφεδρικό, εάν οντως ισχύει αυτο;

3) Είναι δυνατόν να μην υπάρχει - έστω και με κάποιο ελαφρύ κόστος στο εισιτήριο, αν χρειαστεί - μια μορφή "ασφαλιστικής κάλυψης" σε τέτοια μακρινά και - κυρίως - πολυδάπανα ταξίδια, η οποία να προστατεύει τον επιβάτη και να του κάνει κράτηση υποχρεωτικά και άμεσα σε άλλη πτήση επιλογής του, καλύπτοντας η ίδια η ασφαλιστική τυχόν επιπλέον κόστος; Κατά πόσον οι υπεύθυνοι Πολιτικής Αεροπορίας, σε διεθνές επίπεδο, μπορούν να αφήνουν το κοινό απροστάτευτο στις παλινωδίες μιας οποιασδήποτε αεροπορικής εταιρείας, που οι ίδιοι αδειοδότησαν, έβγαλαν στην αγορά και της έδωσαν φόρα - παρτίδα την δυνατότητα να προσελκύσει επιβάτες; Μήπως θα ήταν πιο λογικό ο επιβάτης να πετάξει με άλλη εταιρεία κατόπιν μέριμνας της ασφαλιστικής και, στην συνέχεια, η κάθε "SkyGreece" (η Χ εταιρεία) να λογοδοτήσει σε αυτήν;

4) Υπάρχει στην πραγματικότητα η δυνατότητα, από πλευράς των αεροπορικών εταιρειών, να "ξυπνήσουν ανάσκελα" ένα πρωινό και να εκδώσουν ανακοίνωση "Συγγνώμη, γεια σας, προσωρινή διακοπή, κάντε αίτηση βάσει του τάδε άρθρου να πάρετε τα λεφτά σας, χρεωθείτε για την επόμενη πτήση αλλά να ξέρετε σας αγαπάμε", χωρίς περαιτέρω συνέπειες;

Όπως ανέφερα και παραπάνω, δεν έχω σκοπό να χτυπήσω πρόσωπα, ούτε να στραφώ εναντίον κανενός που βρίσκεται ήδη στον καναβάτσο. Άλλωστε, ακόμη κι αν ήταν στην ιδιοσυγκρασία μου, δεν μπορώ να δηλώσω "εγωσαστάλεγας", γιατί στις δικές μου προβλέψεις τελικά έπεσα έξω.   'Ομως, θεωρώ αδιανόητο το γεγονός ότι εκατοντάδες άτομα, ορισμένα εκ των οποίων με τις δικές τους ιδιαίτερες ανάγκες, ταλαιπωρήθηκαν και εν τέλει βάζουν εις διπλούν το χέρι στην τσέπη για την έναρξη ή ολοκλήρωση ενός ταξιδιού για το οποίο αδημονούσαν, αλλά τελικά τους βγήκε ξινό.

Σε ό,τι αφορά στα περαιτέρω, επαναλαμβάνω ότι ο καθένας από περιπτώσεις όπως αυτές λαμβάνει διδάγματα για το μέλλον. Ας συμβεί το ίδιο και με εκείνους που πραγματικά μπορούν να προστατεύσουν το κοινό από τις συνέπειες μιας - αγοραστικής/καταλανωτικής - επιλογής, η οποία αποδείχθηκε εκ του αποτελέσματος τραγικά εσφαλμένη. Θα ίσχυε και για εμένα, εάν είχα προγραμματίσει ταξίδι με την εν λόγω εταιρεία δυο εβδομάδες αργότερα.