Αλλαγή ώρας σημαίνει αλλαγή διάθεσης;

Αυτό που συμβαίνει κατά την εποχική κατάθλιψη είναι το άτομο να αισθάνεται θλίψη ή απάθεια κατά το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας, να μην έχει όρεξη να ξεκινήσει νέες δραστηριότητες, έντονο αίσθημα κόπωσης καθ' όλη την διάρκεια της ημέρας, να υπάρχουν αλλαγές στον ύπνο (να θέλει να κοιμάται πολλές περισσότερες ώρες ή να μην μπορεί να κοιμηθεί παρά ελάχιστες ώρες την ημέρα) καθώς επίσης και αλλαγές στην διατροφή (ακρότητες στις φορές και την ποσότητα του φαγητού που καταναλώνει). Και όλα αυτά, όταν βρίσκονται σε αντιπαράθεση με τον προηγούμενο καιρό, και η έναρξή τους ταυτίζεται με την αλλαγή της εποχής (χειμώνα/άνοιξη).

Η εποχική κατάθλιψη – όπως και όλες οι μορφές κατάθλιψης – ενδεχομένως σχετίζεται με την έλλειψη σεροτονίνης, την ουσία δηλαδή που είναι υπεύθυνη για την διάθεσή μας, την όρεξη και τον ύπνο μας. Μια άλλη ουσία που συχνά κατηγορείται για την συγκεκριμένη συμπεριφορική αλλαγή είναι η μελατονίνη, ποσότητες της οποίας βρίσκονται στον οργανισμό μας και σχετίζονται άμεσα με την ποσότητα φωτός στην οποία εκτιθέμεθα καθημερινά. Για τον λόγο αυτό, στην εποχική κατάθλιψη μπορεί να βοηθούν συγκεκριμένες μορφές φωτοθεραπείας. Ενδιαφέρουσα πληροφορία; Η εποχική κατάθλιψη σπάνια εμφανίζεται σε κατοίκους χωρών με πιο θερμό κλίμα και αρκετή ηλιοφάνεια.

Συνήθως, η εποχική κατάθλιψη έχει δυο μορφές: Πρώτον, η «χειμερινή κατάθλιψη» με έναρξη το φθινόπωρο και, δεύτερον, η «καλοκαιρινή κατάθλιψη», με έναρξη κατά το πέρασμα στο καλοκαίρι. Η δεύτερη μορφή είναι πιο σπάνια. Συχνά, η εποχική κατάθλιψη θεωρείται η εντονότερη εμφάνιση συμπτωμάτων ήδη υπάρχουσας συναισθηματικής διαταραχής.  Μάλιστα, έχει άμεση συσχέτιση με την διπολική διαταραχή.

Η εποχική κατάθλιψη σπάνια εμφανίζεται στα παιδιά.

Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι, για να υπάρχει υποψία εποχικής κατάθλιψης πρέπει τα συμπτώματα αυτά πρέπει να εμφανίζονται έντονα και να υπάρχει αλλαγή από την προηγούμενη κατάσταση του ατόμου, ενώ επιβάλεται επίσκεψη σε κάποιον ειδικό για εμπεριστατωμένη άποψη.

Το τέλος του φετινού χειμώνα στη Νέα Υόρκη, ας μας φέρει μόνο θετικά συναισθήματα, βόλτες στον ήλιο και απόλαυση της κάθε ημέρας.

*Η Αγγελική Τσάπανου είναι Κλινική Νευροψυχολόγος - Ερευνήτρια στο Columbia University Medical Center